II.Selçukos’un ( M.Ö. 246-225 ) kardeşi
Arsemes adındaki bir kralın kendi adıyla anılan iki kent görüyoruz.
Bunlardan birincisi eski Kâhta kalesinin karşısındaki yukarı
Arsemia’dır. Kâhta kalesi, Selçuklu imparatoru Alparslan’ın Malazgirt
zaferi (1071)’ den sonra (1085) Selçuklular tarafından Bizanslılardan
alınır. Yöre zaman zaman Malatya Danişmendlileri, Selçuklular ve
Artuklular arasında el değiştirir. Kale daha sonra Melik’ul-Mansur
tarafından onarılır. (XII.yy.) Bir süre Harput emirliği, Danişmendler ve
Selçuklular arsında el değiştirir. Kaleyi daha sonra Sultan Alaeddin
Keykubad’ın seraskeri Ceyli Bey zabteder.
Bölgede Selçuklu hakimiyeti başlar. (1226) Kâhta, Baba İshak ayaklanmasında (1240-1241) yağmalanır.
Kâhta kalesinin adı Memlüklüler ile
Moğollar arasında geçen savaşlarda sık sık geçer. 1283-1289 yıllarında
kale Halep valisi Kara Sungur tarafından alınır. Yeniden tahkim edilir.
Daha sonra Osmanlı hakimiyetine geçer. Timur Malatya ve Kâhta’ya kadar
olan kaleleri ele geçirince Yıldırım Beyazıd kalelere koyduğu
muhafızları kovarak Türkmen’lerden Kara Osman’ı tahta geçirir. Timur’un
çekilmesiyle Memlüklüler bölgeye hakim olurlar. (1417-1418)
Memlüklülerin hakimiyeti Yavuz Sultan Selim’in bölgeyi ele geçirmesine
kadar devam eder.
1516 yılında Yavuz Sultan Selim
zamanında Osmanlı hakimiyetine girdikten sonra diğer ilçeler gibi önce
Dulkadirli Emaretine, Kanuni zamanında ise sancak merkezi haline
getirilen Samsat’a bağlanarak Zülkadiriye eyaleti (Maraş)’ne bağlanır.
Kâhta 1531 yılında Malatya’ya, 1349 yılında ise Hısn-ı Mansur’a
(Adıyaman) bağlanır. 1859 yılında Malatya sancak olunca Kâhta’da diğer
kazalar gibi yeniden Malatya’ya bağlanır. Bu durum Osmanlı
İmparatorluğunun yıkılmasına kadar devam eder. 1859 yılında Kâhta’da bir
Abdal ayaklanırsa da ayaklanma bastırılır.
Milli mücadele döneminde M. Kemal’i
yakalamak ve etkisiz hale getirmek için görevlendiren Ali Galib
Malatya’da sıkıştırılınca Kâhta’ya gelir. Beraberindeki zatlarla Hacı
Bedir Bey’e misafir olur. Hacı Bedir Bey’den umduğu desteği bulamayınca
da 15.9.1919 günü Kâhta’dan Urfa’ya oradan da Halep’e kaçar.
Kâhta cumhuriyet döneminde Malatya’ya bağlı bir ilçe olarak eski durumunu muhafaza eder.
Cumhuriyetin ilk yıllarında yer değiştirerek eski Kâhta’dan 26 k.m. güneyindeki şimdiki yerine taşınır.
KAHTA İLÇE COĞRAFYAİLÇEMİZİN COĞRAFİ DURUMU
Kâhta’nın yüz ölçümü 1.488 km karedir.
Kâhta ilçesi doğuda Gerger ilçesi, güneydoğu ve güneyde Şanlıurfa ili,
güneybatıda Samsat ilçesi, batıda Merkez ilçe, kuzeyde Sincik ilçesi,
kuzeydoğuda da Malatya iliyle çevrilidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder